Zondagmorgen in Mons (of Bergen, zoals we in het Nederlands zeggen). De sfeer is geladen: mensen dringen samen op het plein, sommigen in traditionele kostuums, anderen met vlaggetjes of zelfgemaakte draak-accessoires. Je voelt aan alles: er gaat iets gebeuren.
Ik sta tussen de menigte en moet even met mijn hoofd schudden om het allemaal te bevatten. Voor me vecht een man in een ridderpak met een levensgrote groene draak, terwijl honderden handen proberen het beest uit elkaar te trekken. Welkom bij het Doudou-festival — een eeuwenoud volksfeest dat ieder jaar opnieuw de stad in zijn greep houdt.
Maar hoe beland je precies in zo’n surrealistisch tafereel? Tijd om even terug te spoelen naar het begin.
We zijn een weekend in Mons, de hoofdstad van de provincie Henegouwen, zo’n 70 km ten zuiden van Brussel, om de Doudou mee te mogen maken. De Doudou is voor Mons wat het carnaval betekent voor Rio, waarbij de Doudou als volksfeest van Mons echter wel sinds 2005 erkend is als ‘meesterwerk van het mondelinge en immateriële erfgoed van de mensheid’ door de UNESCO. De Doudou is een week van feest door de hele stad, met als grootste hoogtepunt de rituele Ducasse. Wat de Doudou en Ducasse nu is? We vertellen het je graag in dit blog.
Meer weten over Mons, lees onze eerdere blogs over deze mooie stad in Wallonië hier en hier.
De Doudou is hét volksfeest van Mons. Een hele week lang vinden er activiteiten plaats door de hele stad. Iedereen is welkom: jong, oud, dik, dun – noem maar op. Het is echt een feest voor iedereen. Veel mensen nemen zelfs vrij tijdens deze week, zodat ze niets hoeven te missen. De feestweek wordt afgesloten met het weekend van de Drievuldigheid. Dit weekend begint al op vrijdagavond met een groot concert dat voor de hele stad wordt gegeven.
Op zaterdagavond wordt in de collegiale Sint-Waltrudiskerk het reliekschrijn van Sint-Waltrudis neergelaten. Tijdens een indrukwekkende ceremonie – vol prachtige liederen, gebeden en tradities – worden de heilige relikwieën in de kerk overhandigd aan de burgemeester. De dag erna, tijdens de processie door de stad, worden deze relikwieën aan iedereen getoond.
Het is een hele eer om bij deze avond in de kerk aanwezig te mogen zijn. En we merken al snel waarom. Wanneer de hele kerk ineens begint te zingen – inclusief een krachtig “Hallelujah” – staan de haren recht overeind. Kippenvel.
De dag begint, zoals gezegd, met de processie. Maar liefst 1.750 mensen nemen eraan deel. In een bonte stoet slingert de optocht door de drukke straten van Mons, over een route van 4,5 kilometer. De belangrijkste deelnemers zijn de drie kerken die meedoen aan dit ceremoniële ‘defilé’. Emblemen, insignes, relikwieën en heiligenbeelden worden aan de hele stad getoond. Alle deelnemers zijn gekleed in de meest prachtige kostuums. Vanaf onze plek op de eerste etage kijken we onze ogen uit.
Het is duidelijk: heel Mons heeft hier een jaar lang naar uitgekeken. Mensen hebben zich door de mensenmassa gewurmd om een glimp op te vangen, sommigen met slechts een gedeeltelijk uitzicht. Alle terrassen en balkons zitten propvol. En dan klinkt er, bijna hoorbaar, een collectieve zucht van verlichting. Het feest kan beginnen.
Na de processie duiken we de menigte in en gaan we letterlijk van hoogtepunt naar hoogtepunt. Als eerste gaan we naar het Museum van de Doudou. Het gerucht gaat dat de draak zich hier schuilhoudt. Elk jaar bevindt de draak zich ergens anders in de stad, maar de locatie wordt angstvallig stil gehouden. Er zijn namelijk al eerder studentenverenigingen geweest die de draak hebben geprobeerd te stelen. Uiteindelijk blijken we op de goede plek te staan en komt ineens de draak samen met zijn Chin Chin (beschermers van de draak) de binnenplaats op gerend. De belangrijkste hoofdrolspelers van het gevecht later op de dag komen hier langs gelopen en verzamelen zich.
Daarna gaan we terug naar de achterkant van de Collegiale Sint-Waltrudiskerk. De menigte kijkt nu reikhalzend uit naar de komst van de Gouden Koets met de relikwieën van Sint-Waltrudis. Deze traditie gaat terug tot de 14e eeuw toen de pest over de Lage Landen raasde.
De kar wordt getrokken door zes paarden. Er wacht echter een groot obstakel; de steeg die naar de Sint-Waltrudiskerk leidt, is heel erg steil. De kar inclusief paarden, geestelijken en relikwieën MOET in 1 keer naar boven anders volgt er volgens de legende een jaar van ongeluk voor de stad.
Tegen de stroom van mensen in banen we ons een weg naar onze volgende bestemming. Vanaf de eerste etage bij VisitMons hebben we een prachtig uitzicht op de arena waar het spektakel op het punt staat te beginnen. Plots wordt er geschoten. Sint-Joris verschijnt, in zijn kielzog volgt de enorme draak met een staart van enkele meters lang.
Wanneer ieders aandacht op de staart is gericht, gaat hij in een oogwenk omhoog en draait hij om zijn as. De inwoners van Mons riskeren als volleerde crowdsurfers lijf en leden om te proberen de staart van het beest neer te halen. Het drakenhaar zou namelijk volgens de legende geluk brengen. De hele menigte gaat als een geoliede machine op de staart af (als je vooraan staat heb je ook geen andere keus dan mee te gaan met de rest). Opnieuw gaat zijn staart weer één keer omhoog om vervolgens verder naar beneden te komen. De haarjagers springen weer op. Niemand wordt gespaard. De menigte stort zich op het monster, dat met de stroom meegaat, zich splitst en hoe dan ook doorgaat. Zodra de draak zijn staart alle kanten op heeft gezwaaid, St. Joris drie pogingen heeft gewaagd om de draak te doden, raakt de draak uiteindelijk verwond en wordt er een wapenstilstand afgeroepen. De draak wordt nooit gedood omdat je anders volgend jaar geen Doudou zou hebben.
De zegevierende ridder Sint-Joris wandelt trots rond, begroet het publiek en verlaat uiteindelijk het plein met het groene monster achter zich aan. Dit is het teken voor de menigte om in het zand te duiken op zoek naar drakenhaar.
De Car d’Or is teruggegeven aan de kerk en de draak is weer veilig terug in zijn stal. Het is dus tijd om het feest af te trappen! De ‘Combat du Lumeçon’ vindt jaarlijks plaats op de eerste zondag na Pinksteren. Dit unieke en eeuwenoude ritueel maakt deel uit van het UNESCO Werelderfgoed. Een stuk zeer levendige geschiedenis, dat na zoveel eeuwen nog steeds Mons in zijn greep houdt.
Bezoeken jullie wel eens een cultureel festival in Europa? We hebben in dit blog een aantal kunstfestivals in Europa op een rij gezet, een mooie aanleiding voor een weekendje weg! Melissa, Bram
Dit vind je misschien ook leuk
0 reacties