De afgelopen zomermaanden ging ik op avontuur in mijn eigen groene achtertuin, het Land van de Peel. Deze relatief onbekende regio ligt in het zuiden van Nederland in het oosten van Noord-Brabant en in Noord-Limburg. Het is een gebied met historische veengebieden, vennen, heidevelden en weelderige bossen. Ooit was het Land van de Peel een belangrijk centrum voor turfwinning, waarbij turf als brandstof werd gewonnen uit de veengronden.

Land van de Peel – vlakbij Eindhoven

Bij elke uitstap op maximaal 35 minuten rijden vanaf Eindhoven werd ik verrast door de schoonheid en rust die ik er vond. Je kunt er heerlijk wandelen en ronddwalen. Het Land van de Peel is wat mij betreft geheel onterecht een nog niet zo bekend gebied en moet dus nodig uit het verdomhoekje gehaald worden. Daarom deel ik hier vijf verborgen parels en mijn belevenissen aldaar.

Een bezoek aan een van deze plekken is een fijne adempauze in de natuur tijdens een stedentrip naar Eindhoven. Maar ik moedig ook mijn streekgenoten aan om eens verder te kijken dan de neus lang is. Want wellicht bezocht je de Strabrechtse Heide en Nationaal Park de Groote Peel, natuurgebieden die onderdeel uitmaken van het Land van de Peel, wel eens, maar ik acht de kans groot dat onderstaande spots nieuw voor je zijn. Ze zullen niet teleurstellen.

het schilderachtige Land van de Peel en Vincent van Gogh

Maar voordat ik verder ga, is het misschien leuk om te weten dat kunstschilder Vincent van Gogh een bijzondere connectie met het Land van de Peel had. In de vroege jaren van zijn kunstenaarscarrière, tussen 1883 en 1885, verbleef Van Gogh in de regio en schilderde hij verschillende werken die geïnspireerd waren door het landschap van de Peel. Zo is het voor bijna honderd procent zeker dat Vincent de mastbomen rond het Kamerven bij de Stiphoutse bossen tekende in zijn werk ‘Mastbomen in het ven’ uit 1884. De enige uit het rijtje die ik zelf al een beetje kende doordat ik een tijd geleden voor VisitBrabant in de voetsporen van Vincent trad.

TIP: Fiets de Vincent van Gogh route door het Land van de Peel.

Wist je dat sommige Brabantse gebieden van het Land van de Peel bij het Van Gogh NP horen?

1. De Stiphoutse bossen, het Kamerven, het Witven en Kikkerven

Ik start mijn wandeling bij de parkeerplaats Van de Stiphoutse Bossen aan de 5e Bosweg, een afslag aan de Gerwenseweg tussen Stiphout en Gerwen. Ik ben zelf nogal jonge en rommelige bossen gewend in mijn eigen woonplaats Waalre. Verbaasd zie ik hier hoge statige dennenbomen als strenge wachters zij aan zij staan. Via een roodbruin schorspad kom ik bij het Witven uit. Het is een klein idyllisch ven omringd door manshoge varens waar het de avondzon haar laatste stralen op schijnt. Het is alsof ik in een sprookjesachtige jungle ben beland. Dit is een meer dan goed begin.

Via een mini vennetje met sigaren van de Lisdodde loop ik naar het Kamerven. Het is midden augustus en door het vrij natte en koele weer van de laatste weken staat de paarse heide rond een paar eenzame bomen volop in bloei. Een genot voor het oog. ‘Elk nadeel heb ze voordeel’, zei een befaamde Amsterdamse voetballer wel eens. Al is dat hier in deze contreien een beetje vloeken in de kerk.

Het Kamerven staat de laatste jaren veel droog, maar door de regen van de afgelopen tijd is er in ieder geval een flinke plas water ontstaan waar de gekleurde wolken in de lucht mooi in weerspiegelen. Na een rondje om het ruime heideveld heen, dat mede bevolkt wordt door paardenruiters en hondenuitlaters die net als ik genieten van deze zomeravond, beland ik bij het Kikkerven en Wasven. Dit zijn weer heel andere vennen. Het Wasven ligt wat lager ten opzichte van de wandelpaden er omheen, wat een mooi effect op het landschap heeft.

Over smalle paadjes en bredere lanen loop ik terug naar het beginpunt. Inclusief foto’s maken en pauzes om alles op me in te laten werken ben ik vijf kwartier aan de wandel geweest, maar het is als je doorloopt dus ook prima in een klein uurtje te doen.

TIP: Heb je zin in een langere wandeling? Loop dan de vennen wandeling van 14,5 kilometer, waar de vennen van mijn wandeling onderdeel van uitmaken.

2. Torrenven en Mariahoutse bossen

Kikkers plonzen rap terug in het langgerekte Torrenven bij elke stap die ik aan de oever zet. Een klein lichtblauw vlindertje, het Boomblauwtje, fladdert van heidebloem naar heidebloem. Ik hoor het riet in het moeras ruisen. De waterlelies beginnen op deze zwoele zomeravond hun roze bloembladeren te sluiten. Overal zie ik plukjes wol in takkenbosjes hangen. Het bewijs dat er niet lang geleden een kudde schapen graasde om de heide gezond te houden. Schapenwolkjes drijven als diezelfde kudde over in de blauwe lucht boven mij. Bijen zoemen om mijn oren en libelles gaan van bil. Mijn zintuigen staan op scherp en de stress door deadlines verdwijnt als sneeuw voor de zon. Dit is puur onthaasten.

Ik maak een wandeling bij de Mariahoutse bossen, het Torrenven en het Vossenbergven. De schoonheid van dit stukje natuur in het Land van de Peel is groots in al haar bescheidenheid. Hier moet je niet door heen stampen en verwachten dat je omver geblazen wordt. Nee hier ga je gewoon op een bankje zitten aan de rand van het ven of op de uitkijktoren staan en stil genieten van alle kleine dingen die je dan gaat waarnemen. Het zijn de kleine dingen die het doen, toch?

Je vindt het Torrenven, ook wel Torenven of Torreven genoemd, het Vossenbergven en de aangrenzende Mariahoutse bossen bij het ontginningsdorpje Mariahout. Je zet je auto aan het zandpad dat naast het ven ligt en loopt van daar door een hekje zo het natuurgebied in. Er zijn wandel- en ruiterpaden en er is een uitgebreid mountainbikeparcours in het bos uitgezet.

Als ik al struinend over de zandpaden een halo ontdek boven de toppen van de dennenbomen weet ik: hier kom ik terug.

3. Nederheide

Op een hele vroege ochtend, medio juli, maak ik tijdens zonsopkomst foto’s van het water bij golfbaan de Stippelberg om direct daarna de nabij gelegen Nederheide bij het gelijknamige landgoed te bezoeken.

Het heldere aqua water van de zandafgraving, ten noorden van de dorpjes Milheeze en Bakel, ontmoet op de Nederheide het donkere water van de vennetjes aldaar. Op het wateroppervlak groeien waterplantjes, waarvan ik jullie de naam schuldig moet blijven, met prachtige roestbruine oranje kleuren. Het contrast tussen de twee soorten water maakt de plek bijzonder. Met een beetje fantasie lijkt het op een plek waar de Middelandse zee de Noordzee ontmoet. Ik lees op het internet dat het water van de zandafgraving ook wel met een knipoog het Gardameer van Bakel genoemd wordt. Flora en fauna te over. Pluizige katjes groeien er aan de takken langs het wandelpad. Het gebied is het thuis voor futen, oeverzwaluwen, ganzen, eenden, zwanen en de roodborsttapuit. En dassen schijnen hier te foerageren, naar voedsel te zoeken. 

TIP: Als je in deze contreien wil slapen om volop te genieten van de omgeving dan kan dat bij Hotel Restaurant Landgoed Nederheide. Het ligt aan een natuurbad met een fraai zandstrand en een ligweide. Je kunt dan ook meteen de vierde verborgen parel bezoeken.

4. Beestenveld en Stippelberg

Van de Nederheide rij ik door naar het een paar kilometer verder liggende Beestenveld. Het Beestenveld dankt zijn naam aan het vroegere gebruik van deze natte ‘woeste’ grond: een veld waar men koeien en schapen liet grazen. 

Je kunt er twee soorten wandelingen maken: de Lanenwandeling en het rondje Koorde kanaal. Ik besluit me vanaf parkeerplaats de Rips te richten op de Lanenroute en plak daar een deel van de kanalenroute aan vast. Ik wil dat netwerk van kanalen midden in het bos wel eens zien.

Ik leer aan de hand van de informatieborden dat het Koordekanaal een gegraven watergang is, die werd aangelegd rond 1939 als verdedigingswerk voor de Tweede Wereldoorlog. Op sommige plekken is het wel tien meter breed. Het is rijk aan libellen, juffers, kikkers, hadden en hagedissen. Ook kun je er ijsvogeltjes langs de oever spotten. Zoveel geluk heb ik zelf niet maar dat neemt niet weg dat ik met volle teugen geniet van deze magisch mooie wandeling over statige kaarsrechte lanen afgewisseld met prachtige weerspiegelingen in de kanalen. Ik zie veel verschillende soorten vegetatie: berken, beuken en volle naaldbomen. Afgewisseld met een weide met een eenzame boom. Het grappige is dat de lanen zelfs naambordjes dragen met koninklijke namen als Wllhelminalaan en Emmalaan, als ware het straten in een woonwijk.

Het allermooiste stukje vond ik bij een zijlaantje van de Wilhelminalaan. Daar zijn de reflecties van de statige en overhangende bomen in een kanaal weergaloos. Ik heb gedurende de hele wandeling het rijk alleen maar zou anderen ook de ervaring van dit bos gunnen. Ga op pad mensen. Het is hier vast ook heel erg mooi in de herfst met zachter licht.

5. Buntven en het Zandbos

Als laatste verborgen parel tip ik het makkelijk toegankelijke Buntven en een wandeling door het Zandbos. De parkeerplaats ligt aan de ventweg parallel aan de doorgaande weg Helmond naar Deurne (N270). Binnen een paar minuten sta je al aan de oevers van het 8 hectare grote ven, dat vooral tijdens zonsondergang een plaatje is. De weidse blik die je hier hebt vind je niet zoveel in dit bosrijke deel van Noord-Brabant.

Het ven is populair bij honden met hun baasjes en fotografen die familieshoots maken, zo ervaar ik. Met de Buntvenroute van bijna 6 kilometer loop je onder andere langs Amerikaanse dennen die er geplant zijn tegen zandverstuiving en werden gebruikt voor de mijnen in Limburg.

Het ven vindt zijn oorsprong in de ijstijd. Er groeit veenpluis, witte snavelbies (een plantje met witachtige aren) en de roodkleurige vleesetende zonnedauw. En wil je wel eens een hagedis spotten in Nederland? Dan heb je hier misschien geluk, want de leefbarende hagedis komt op deze plek voor. Die kleine hagedissen soort leeft graag in heidegebieden en oevers. Wanneer ik er ben loopt er een kudde schapen rond die mij koddig gade slaat  terwijl ik met mijn neus vlakbij de grond foto’s maak van al het schoons dat daar groeit.

Geluksmomentjes in de spreekwoordelijke ‘achtertuin‘

Hoe fijn was het om in mijn eigen directe omgeving weer zulke mooie plekken te ontdekken, geluksmomenten in de natuur te ervaren en te concluderen voorlopig nog niet uitgekeken te zijn. Dit smaakt naar meer Land van de Peel.

Benieuwd naar nog meer Land van de Peel? Lees de blog van Aranka met tips voor een dagje Helmond en de Peel.

Tip: Meer info over deze vijf verborgen parels vind je op de website van Land van de Peel